Hiểu theo cách phổ thông, Couchsurfing là một công cụ giúp bạn đi du lịch mà không phải mất tiền ở, bởi vì sẽ có ai đó cho bạn ở nhờ. Điều này giúp chuyến du lịch trở nên kinh tế hơn và giúp bạn dễ dàng chu du thế giới hơn.
Nhưng với tôi và với nhiều người dùng CS mà tôi gặp, thì Couchsurfing có ý nghĩa rộng hơn, đó là giúp gắn kết những con người ở những vùng đất xa lạ. Có vẻ như nếu chỉ dùng CS với mục đích có chỗ ở miễn phí, thì chúng ta sẽ chưa khai thác được tối đa giá trị của công cụ này.
Mục đích thực sự của Couchsurfing là gì?
Tôi mới tham gia cộng đồng Couchsurfing cách đây không lâu, cụ thể là khoảng năm tháng tính đến thời điểm viết bài blog này. Tuy thế, tôi đã trải nghiệm Couchsurfing ở cả ba tính năng: đi ở nhờ (surf), cho ở nhờ (host), và tụ tập/gặp gỡ (hangout). Trong bài viết này, tôi sẽ chia sẻ với bạn về những cảm nhận và góc nhìn của mình về Couchsurfing.
Ba tính năng của Couchsurfing bao gồm:
- Đi ở nhờ (surf). Người đi ở nhờ thì gọi là “surfer”. Couchsurfing mang đến cho họ cơ hội được ở miễn phí tại những gia đình bản địa, và được tiếp cận với vùng đất ghé thăm ở góc nhìn của một người dân bản địa.
- Cho ở nhờ (host). Couchsurfing giúp họ được tiếp xúc và cùng sinh hoạt với du khách tứ xứ, để có những góc nhìn mới về cuộc sống và thế giới.
- Gặp gỡ/tụ tập (hangout). Couchsurfing giúp họ làm quen với bạn bè mới ở khắp nơi, và yên tâm rằng đi đâu cũng có thể có một cộng đồng yêu du lịch “bụi” hỗ trợ nếu cần.
Trong chuyến đi Bali vừa rồi, tôi đã được lần đầu đi ở nhờ người khác. Nhờ việc đi ở nhờ này mà tôi cảm thấy rất kết nối với văn hóa và người dân đảo Bali. Nếu đi du lịch theo tour, hoặc dù có du lịch tự túc nhưng thuê khách sạn, thì tôi sẽ không gắn bó với hòn đảo này như thế.
Đối với các host, CS giúp họ được giao lưu và tiếp cận kiến thức và văn hóa mới. Có những người dùng CS đơn thuần chỉ để đón người tới ở. Chị Ana ở Bali, host đầu tiên của tôi, là một ví dụ. Chị nói, con gái của chị dạn dĩ và nói tiếng Anh tốt là do nhà lúc nào cũng có du khách.
Và cũng có những người dùng CS không phải để surf hay để host, mà họ đơn thuần muốn tìm bạn bè để tụ tập (hangout). Tôi đã gặp nhiều người như vậy, ở Hà Nội cũng như các nơi khác. Và theo tôi thấy, số người dùng CS để hangout có vẻ còn đông hơn surfers và hosts.
Như vậy, giá trị lớn nhất mà CS có thể cho chúng ta là giao lưu văn hóa, và kết nối giữa người với người.
Couchsurfing có giúp tiết kiệm nhiều tiền khi đi du lịch không?
Ở góc nhìn của cá nhân tôi, thì CS có thể là một phương án kinh tế, nhưng không giúp quá nhiều (trừ phi bạn đi du lịch ở nơi nào đắt đỏ như Nhật, thì chắc là siêu kinh tế nhỉ?). Anh em surfer thường sẽ dùng một khoản tiền để mua quà tặng host, đi chợ, hoặc mời đi chơi… Các bạn người Pháp và Hàn Quốc qua ở nhờ nhà tôi còn mua đồ ăn và trà sữa cho cả công ty của tôi. Nếu bạn không plan kỹ càng ngân sách dành cho việc mời mọc và quà cáp này, thì thậm chí số tiền này còn quá tiền thuê khách sạn.
Tuy nhiên, khi đi du lịch, tôi rất vui khi được “chuyển đổi” số tiền từ mục đích thuê khách sạn sang việc ăn chơi và quà cáp cho chủ nhà. Tôi cảm thấy số tiền đó được dùng một cách ý nghĩa hơn.
Dùng Couchsurfing để xin ở nhờ (surf)?
Đa phần các host trên CS đều mong muốn sự kết nối và cùng hoạt động gì đó với du khách, hoặc tối thiểu là phải nói chuyện với nhau. It người nhận kiểu surfer chỉ coi nhà họ như nhà trọ. Khi sử dụng CS để surf, đầu tiên bạn cần hiểu tinh thần đó.
Những điều cần làm để xin ở nhờ thành công:
- Xây dựng profile tốt. Content của bạn nên thể hiện cá tính, tinh thần, sở thích, ước mơ, thậm chí triết lý sống. Làm rõ việc cho bạn ở nhờ sẽ mang đến cho họ điều gì (ví dụ bạn sẽ dọn nhà cho người ta? Hay là dạy họ tiếng Việt? Hay hát cho họ nghe…?) Hình ảnh phong phú đa dạng, không nên up mười tấm selfie. Có vẻ như anh em CS viết profile rất dài và đọc profile rất kỹ. Công tác lọc hồ sơ này có khi còn kinh hơn tuyển nhân viên, hoặc tuyển người yêu.
- Có reference tốt. Reference là lời giới thiệu/sự đánh giá của những người dùng CS khác. Khi mới tạo tài khoản, tôi gặt hái được các reference đầu tiên thông qua việc tụ tập/gặp gỡ (hangout) với các Couchsurfers khác, và cho người khác ở nhờ.
- Nghiên cứu và chọn lọc host: Việc này nên làm từ sớm, bởi vì nhiều host không thích hoặc không bố trí được nếu bạn hỏi quá gấp gáp. Tôi nghĩ, kể cả chỉ là đi ở nhờ, bạn cũng xứng đáng được ở với những người thú vị nhất và hợp tần sóng với bạn nhất. Vì vậy hãy chuẩn bị kỹ càng cho khâu này nhé!
- Gửi request đến host. Bạn nên gửi yêu cầu đến nhiều host, bởi vì có nhiều người trong số họ sẽ từ chối hoặc không trả lời. Đừng lo nếu có hai đến ba host cùng đồng ý với đề nghị của bạn, bạn chọn người phù hợp nhất và cảm ơn những người còn lại (họ quen với việc này rồi ấy mà). Lưu ý rằng đừng copy paste các request nhé! Bạn nên soạn một request riêng cho mỗi chủ nhà, dựa trên profile của họ, để họ biết rằng bạn có quan tâm đến yếu tố con người chứ không chỉ cần một chỗ ngủ.
- Thể hiện tốt nhất khi ở nhà người ta. Bởi vì reference mà họ để lại cho bạn sẽ quyết định việc sau này bạn có thể ở nhờ nhà ai nữa không đấy! Ngoài ra, ở thành công rồi thì đừng quên viết reference cho họ.
Dùng Couchsurfing để cho ở nhờ (host)?
Thực ra tôi cũng chỉ mới host được đôi lần, và vì lý do cá nhân nên không thể tiếp tục làm host nữa. Nhưng cũng tương tự như trên, tôi đọc kỹ profile của họ và các reference mà họ có, để chắc chắn nhất có thể rằng đây là người an toàn và tử tế. Khi cho ở nhờ, bạn nên nói rõ trên profile của bạn về điều kiện chỗ ở, các yêu cầu đối với surfer nếu có (ví dụ không hút thuốc, không dẫn khách về nhà, chỉ đón phụ nữ không cho nam giới vào ở, yêu cầu tắm rửa trước khi lên giường v.v…) Và tôi có lưu lại passport của họ, phòng khi cần dùng đến. Tôi đi Bali thì chưa có chủ nhà nào hỏi passport của mình hết, nhưng mình nghĩ cẩn thận vẫn hơn.
Khi làm host, vì không có kinh nghiệm nên tôi tưởng chỉ cần “cho” chỗ ở sạch đẹp đã là tốt lắm rồi. Nhưng khi làm surfer tại Bali, tôi mới thật sự hiểu tinh thần của Couchsurfing. Họ không chỉ cho tôi chỗ ở, họ còn cho tôi ăn (thậm chí nấu cho tôi ăn ngày hai bữa trời ơi), đưa tôi đi khắp nơi thăm thú (khi họ rảnh), cho tôi nhiều thông tin về các khu du lịch, bảo tàng, các hoạt động giải trí và văn hóa… Tôi mới cảm thấy xấu hổ về cách mà mình đã từng host. Nếu có cơ hội host tiếp, thì tôi sẽ thay đổi tâm thế của mình, rằng cho người khác ở nhờ không phải là sự phân phát lòng tốt, mà là đang tạo cho mình cơ hội để được gặp gỡ với những người thú vị.
Dùng Couchsurfing để tụ tập (hangout)?
Với tính năng này thì khá đơn giản, bạn không cần nghiên cứu quá kỹ về profile của họ. Bạn có thể “tìm quanh đây” là ra được rất nhiều. Hoặc bạn có thể tìm kiếm các event trên Couchsurfing để tham gia. Nhờ có tính năng hangout này, mà tôi đi đâu cũng cảm thấy có bạn bè. Đi tập yoga cũng có người cùng đi, đi ra biển cũng có người cùng lướt ván, ngồi cafe cũng có người đến ngồi cùng v.v… Không bao giờ thấy cô đơn luôn. Đông đúc đến độ tôi còn phải tắt Couchsurfing đi để được đi một mình ấy.
Kết
Với tôi, Couchsurfing là một công cụ giúp tôi tiêu được tiền vào đúng chỗ (thay vì trả tiền ở, thì mình sẽ trả tiền cho gắn kết và trải nghiệm mang tính bản địa). Tôi cảm thấy yêu và được yêu, bởi những người không quen ở một vùng đất xa lạ.
Tôi hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn phần nào hiểu được tinh thần của Couchsurfing và cách khai thác CS thành công!